TBB'den ekspertiz ve ipotek ücretlerine ilişkin açıklama

Türkiye Bankalar Birliği'nden (TBB) yapılan açıklamada, bankaların “haksız şekilde ekspertiz ve ipotek tesis ücreti tahsil ettiklerine” ilişkin basına yansıyan yanıltıcı  beyanlara rastlandığı, banka müşterilerini ve kamuoyunu doğru bilgilendirmek amacıyla bu kamuoyu duyurusunun yayınlanmasına ihtiyaç duyulduğu belirtildi.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a istinaden, Bankacılık Düzenleme  ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından hazırlanan Finansal Tüketicilerden Alınacak  Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10’uncu maddesinin 2’nci  fıkrasının, “Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz  işlemlerinde yalnızca üçüncü kişilere ödenen ücretler alınabilir” hükmünü  içerdiği ifade edilerek, şunlar kaydedildi:

"Kuruluşlar ve bankalar tarafından ücretlendirilebilecek olan ürün  veya hizmetler, Yönetmelik Ek-1’de sınıflandırılmıştır. 'Ekspertiz Ücreti' bu  sınıflandırmada 1.2 olarak, 'Taşınır ve Taşınmaz Rehin Tesis Ücreti' 1.3 olarak  yer almaktadır. Kredi kullandıran kuruluş ya da banka, teminat alınacak  taşınmazın değer tespiti için ekspertiz işlemini ve/veya taşınmaz üzerinde ipotek  tesis işlemini, dışarıdan hizmet alarak üçüncü bir kişi ya da firmaya da  yaptırabilmektedir. Bu halde bankalar, ekspertiz yapan veya ipotek tesis eden  firmaya fatura karşılığında ödeme yapmaktadır. Bahse konu hizmetlere dair  faturaların kredi müşterisi adına kesilmesi yasal olarak zorunlu değildir. Banka,  ekspertiz yahut ipotek tesisi ücretini, sözleşme öncesinde ve sonrasında yaptığı  bilgilendirme çerçevesinde, yukarıda açıklanan mevzuata uygun şekilde kredi  müşterisinden tahsil etmektedir."

Açıklamada, söz konusu ücretlere ilişkin sınıflandırmanın, işlemlerin  finansal niteliklerine göre ayrımı BDDK’nın uygun görüşü alınarak, Türkiye  Bankalar Birliği, Türkiye Katılım Bankaları Birliği ile Finansal Kurumlar Birliği  tarafından ayrı ayrı yayımlanan “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere  İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamında Ücretlendirilebilecek Ürün  ve Hizmetlere İlişkin İzahname” ile yapıldığı, izahnamelerin ekinin Sınıflandırma  Tablosu’nun 1.2 Ekspertiz Ücreti başlıklı ve 1.3 Taşınır ve Taşınmaz Rehin Ücreti  başlıklı maddelerinde “tahsis edilen veya reddedilen kredilerde/finansman  taleplerinde üçüncü kuruluşlara veya şahıslara ödenen tutarlar dışında herhangi  bir ücretin tahsil edilemeyeceği” açıklamalarının bulunduğu aktarılarak, "Anılan  düzenlemeler uyarınca bankalar, özel gayrimenkul değerleme şirketlerine ve ipotek  tesis hizmeti aldıkları firmalara ödedikleri ücretleri tüketicilerden tahsil etme  hakkını haizdir." ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, konuya ilişkin olarak diğer bir düzenleme olan ve Ticaret  Bakanlığı tarafından hazırlanan Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği’nin  18’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Konut finansmanı sözleşmesine istinaden  tüketiciden talep edilecek her türlü ücrete ilişkin bilgilerin, sözleşmenin eki  olarak kâğıt üzerinde yazılı şekilde tüketiciye verilmesi zorunludur. Bu  bilgilerin tüketiciye verildiğinin ispatı konut finansmanı kuruluşuna aittir”  hükmünün  mevcut olduğu belirtilerek, "Bu düzenleme uyarınca kredi nedeniyle  yaptırılan ekspertiz incelemesi ücreti hakkında müşteri bilgilendirilmekte ve bu  ücret kendisinden mevzuata uygun şekilde tahsil edilmektedir." denildi.