İşte Türkiye'nin korunan alanları

Orman ve Su işleri Bakanlığı'nca gerçekleştirilen ''Türkiye'nin Korunan Alanları Bilgi Sistemi Projesi'' kapsamında, ülkenin korunan alan büyüklüğü 5 milyon 647 bin 568 hektar olarak tespit edildi.

Buna göre, yüz ölçümüne göre en fazla korunan alana sahip iller, Aksaray, Bitlis, Iğdır, Muğla, İstanbul, Rize, Konya, Isparta, Kayseri ve Antalya oldu.

Batman, Diyarbakır, Mardin ve Siirt'in hiç korunan alanı bulunmazken, en az korunan alana sahip illerin ise Kırıkkale, Kilis, Yozgat, Tekirdağ, Ordu ve Kahramanmaraş olduğu belirlendi.

Konuya ilişkin AA muhabirine açıklamada bulunan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürü Ahmet Özyanık, Orman ve Su işleri Bakanlığı'nca ''Türkiye'nin Korunan Alanları Bilgi Sistemi Projesi'' kapsamındaki çalışmaların neticelendiğini ve ülkenin korunan alan envanterinin belli olduğunu kaydetti.

Çalışma ile ilk kez Türkiye'nin değişik mevzuatla koruma altına alınan alanlarına ilişkin mekansal veriler ve sınırların tespit edilerek, korunan alanlar arasındaki örtüşmelerin ortaya çıkarıldığını belirten Özyanık, Türkiye'nin korunan alan büyüklüğünün 5 milyon 647 bin 568 hektarla, 77 milyon 998 bin 600 hektar olan Türkiye yüz ölçümünün yüzde 7,24'üne karşılık geldiğini ifade etti.

Bu alanların bir bölümü aynı anda birden fazla koruma alanı statüsüne sahip olduğunu anlatan Özyanık, şu bilgileri verdi:

''Ülkemizde 848 bin 446 hektar ile 40 milli park, 81 bin 189 hektar ile 182 tabiat parkı, 64 bin 244 hektar ile 31 tabiatı koruma alanı, 5 bin 549 hektar ile 106 tabiat anıtı, 1 milyon 187 bin 386 hektar ile 79 yaban hayatı geliştirme sahası, 2 milyon 340 bin 909 hektar ile 135 sulak alan, 1 milyon 335 bin 454 hektar ile 15 özel çevre koruma bölgesi ve 1 milyon 310 bin 685 hektar ile bin 273 doğal sit alanı mevcuttur.

Yine ülkemizde Orman Genel Müdürlüğü sorumluluğunda 2 bin 609 hektar bal ormanı, 363 bin 561 hektar muhafaza ormanı, 43 bin 684 hektar gen koruma ormanı-klon parkı, 9 bin 382 hektar kent ormanı-mesire yeri ve 48 bin 199 hektar tohum meşçeresi-tohum bahçesi bulunmaktadır.''

Özyanık, çalışmalar devam ederken ilan edilen bal ormanları ve fonksiyonel planlamada doğayı koruma ormanı olarak ayrılan alanların, henüz bilimsel değerlendirme devam ettiğinden korunan alanlar yüz ölçümlerine dahil edilmediğini anımsattı.

Yapılan envanter çalışmaları sırasında korunan alanların bir kısmının da üst üste geldiğinin tespit edildiğini belirten Özyanık, buna göre milli parkların, tabiat parklarının ve tabiatı koruma alanlarının, doğal sit olarak da ikinci bir statüye sahip olduğunun görüldüğünü aktardı.

Özyanık, ''Misal olarak 857 bin 373 hektarlık bir alan hem doğal sit statüne hem de korunan alan statüsüne sahip bir alan. Yani korunan alanlarda yüzde 17,86 oranında doğal sitlerle bir örtüşme söz konusu'' dedi.

İllerin korunan alan sıralamaları

Türkiye'nin korunan alanları envanterinin çıkarılması çalışmaları ile tek tek illerin de yüz ölçümlerine oranla korunan alanlarının belirlendiğini vurgulayan Özyanık, yüz ölçümüne göre en fazla korunan alana sahip illerin sırasıyla; yüzde 36,27 ile Aksaray, yüzde 30,98 ile Bitlis, yüzde 27,24 ile Iğdır, yüzde 23,92 ile Muğla, yüzde 21,16 ile İstanbul, yüzde 20,25 ile Rize, yüzde 17,24 ile Konya, yüzde 17,04 ile Isparta, yüzde 15,81 ile Kayseri, yüzde 15,63 ile Antalya olduğunu söyledi.

Batman, Diyarbakır, Mardin ve Siirt'in hiç korunan alanı bulunmadığına dikkati çeken Özyanık, en az korunan alana sahip illerin ise yüzde 0,02 ile Kırıkkale ve Kilis, yüzde 0,07 ile Yozgat, yüzde 0,13 ile Tekirdağ, yüzde 0,21 ile Ordu ve yüzde 0,41 ile Kahramanmaraş olduğunu ifade etti.

Korunan alanlarda, doğal sitlerle en çok çakışan alan olarak ilk sırada yüzde 97,74'lük bir yüzde ile tabiat anıtlarının yer aldığını kaydeden Özyanık, bunu yüzde 93,17 çakışma oranı ile tabiatı koruma alanları, yüzde 45,42 ile tabiat parkları, yüzde 44,96 ile milli parklar, yüzde 41,07 ile sulak alanlar ve yüzde 40,99 ile yaban hayatı geliştirme sahalarının izlediğini belirtti.

Hangi bakanlık ne kadar korunan alana sahip?

Ahmet Özyanık, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sorumluğunda, doğal sitler ve özel çevre koruma bölgeleri ile toplam 2 milyon 646 bin 139 hektar, Orman ve Su İşleri Bakanlığı sorumluluğunda ise Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile Orman Genel Müdürlüğüne ait 4 milyon 995 bin 163 hektar bulunduğunu kaydetti.

Özyanık, ''Tüm bu çalışmalar neticesinde oluşturulacak olan 'Korunan Alanlar Sistemi' ile hedeflenen; dünya üzerindeki tabii ekosistemlerin, habitatların ve türlerin bütünüyle korunabilmesine hizmet edecek şekilde, ulusal düzeyde etkin bir korunan alan sistemine sahip olmak ve sahip olduğumuz sistemin küresel düzeyde entegrasyonunu gerçekleştirmektir'' diye konuştu.